«ԶՈՐԱՎԱՐ ՍԵՊՈՒՀ» ՊԱՏՄԱՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԻ ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ԿԱՅՔ


Նկար

ԳՈՒՅՔԱՀԱՐԿԻ ԲԱՐՁՐԱՑՄԱՆ ԹՆՋՈՒԿԸ. Արմեն Գևորգի Ճուղուրյան, Տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր

30/06/2020

<p style="text-align: justify;">Արթուրը, ով հանակրթական դպրոցի աշակերտ էր, երեկոյան լուրերը հեռուստացույցով դիտելուց հետո մոտեցավ հորը և հարցրեց,</p> <p style="text-align: justify;">- Հայրի՛կ, բոլոր լրատվամիջոցներն &nbsp;այսօր քննարկում էին գույքահարկի բարձրացման հիմնախնդիրները: Ընդ որոմ, իշխանամետներն &nbsp;արդարացնում, իսկ ընդդիմադիրները ժամանակավրեպ էին համարում գույքահարկի բարձրացումը: Ի՞նչ կասես այդ մասին:</p> <p style="text-align: justify;">- Գույքահարկի բարձրացման հիմնավորվածության թնջուկի լուծելումն &nbsp;ունի համալիր մոտեցում: Հարցդ բազմաշերտ պատասխաններ ունի, և այն, արի՛, դիտարկենք մի քանի տեսանկյունից: -</p> <p style="text-align: justify;">Այ օրինակ, ինչպե՞ս են իշխանություններըն արդարացնում հարկի բարձրացումը, - շարունակեց Արթուրը:</p> <p style="text-align: justify;">- Նրանք բերում են մի քանի փաստարկ: Նախ&nbsp;տասնյակ տարիներ գույքահարկի բեռը գրեթե չի փոխվել մեր հանրապետությունում, և ըստ դիտարկումների`&nbsp;այն անարդարացիորեն ցածր է`&nbsp;&nbsp;երբեմն հասնելով զավեշտալի թվերի: Երևանի կենտրոնում հիմա կան բնակարաններ, որոնց գույքահարկը չի գերազանցում 5000 դրամը, այն դեպքում, երբ սեփականատերերը վարում են արտասահմանյան մեքենանաեր&nbsp;և դրանց դիմաց տարեկան 60 000 դրամից ավելի գույքահարկ են մուծում: Իսկ դու պիտի արդեն իմանա՛ս, տղա՛ս, որ գույքահարկը գնում է համայքային բյուջե, և քաղաքապետարանը կամ գյուղապետարանը այդ գումարները ուղղում են հանրային շենքերի տանիքների նորոգմանը, հին վերելակների փոխարինմանը, կանաչապատմանը, ճանապարհաշինարարությանը և այլն: Այսպիսով`&nbsp;որքան շատ գույքահարկ, այնքան մեր շուրջը բարեկեցիկ միջավայր, - հավելեց հայրը:</p> <p style="text-align: justify;">- Ուրեմն էլ ինչու՞ են բողոքում ընդդիմադիր լրատվամիջոցները`&nbsp;ասելով, թե մեր օրերում գույքահարկի բարձրացումը արդարացված չէ, շեշտելով, որ ցածր եկամուտներ ունեցող մարդիկ թանկարժեք բնակարաններ են ժառանգել և չեն կարողանալու այդքան հարկ վճարել, նույնիսկ մտահոգություն հայտնելով, որ բարձր գույքահարկի կիրառումը պատրվակ&nbsp;է` դառնալու մարդկանց իրենց բնակարաններից &ldquo;քշելու&rdquo; և անշարժ գույքը հարուստներին վերավաճառելու համար, - անհանգստաց շարունակեց Արթուրը:</p> <p style="text-align: justify;">- Այո՛, տղա՛ս, այստեղ մտահոգվելու խնդիր կա: Ցածր եկամուտների տեր մանկավարժները, ճարտարաեգտները, որոնք Խորհրդային տարիներից ի վեր ապրում են քաղաքի կենտրրոնի բնակարաններում, կվաճառեն իրենց գույքը հարուստներին և կտեղափոխվեն ծայրամասեր: Ասեմ ավելին, գույքահարկի բարձրացման շնորհիվ` կբարձրանան նաև վարձավճարները, և դա կունենա սոցիալական լուրջ հետևանքներ ազգաբնակչության շրջանում:</p> <p style="text-align: justify;">- Եթե կա սոցիալական լարվածության սրացման վտանգ, ուրեմն ինչու՞ հենց այսօր գնալ գույքահարկի բարձրացման, - մտահոգվեց Արթուրը:</p> <p style="text-align: justify;">- Մեր օրերում հարկային եկամուտները խիստ նվազել են, և դա աշխարհավարակի հետևանքներով կանխատեսվում է նաև տեսանելի ապագայում: Պետությունը չկարողանալով անհրաժեշտ հարկեր հավաքագրել օրեցօր կրճատվող բիզնեսից, արդեն իսկ մտածում է կիրառել համատարած հարկային բեռի ավելացում ազգաբնակչությունից; Հենց գույքահարկի բարձրացման ճանապարհով ազգովի պետք է ավելացնենք մեր հարկային մուծումները, որպեսզի փոքր-ինչ բարելավենք հարկային մուտքերը:</p> <p style="text-align: justify;">- Բայց որքան ես գիտեմ, պետությունը վերջերս գնաց ճիշտ հակառակ քայլին և համահարթեցրեց եկամտային հարկը, որով թե՛ խոշոր&nbsp;և թե՛ փոքր աշխատավարձ ունեցող քաղաքացիները նույն դրույքաչափով են հարկվում, այն է` 23%;</p> <p style="text-align: justify;">- Այ հենց այստեղ էլ ես տեսնում են գույքահարկի բարձրացման հիմնախնդրի լուծման թնջուկը: Գոնե ինձ համար տպավորոթյուն է ստեղծվում, որ նախօրոք ծրագրելով, որ փոքրամասնություն կազմող իշնանության ներկայացուցիչները պետք է ստանան բարձր աշխատավարձեր, պարբերաբար ունենան հավելավճարներ, անհիմն կերպով իջեցվում է եկամտային հարկի դրույքաչափը, որը մյուս կողմից, գրեթե շահավետ չէ միջին և դրանից ցածր աշխատավարձով ապրող մեծամասնության համար: Իսկ եկամտային հարկի հավաքագրման կորուստները, որոնք ձևավորվում են &ldquo;էլիտար խավի&rdquo; բարձր եկամուտները համահարթեցված ցածր դրույքաչափով հարկելիս, չգիտես թե ինչու, պետք է անարդացիորեն փոխհատուցվեն հանրապետության ազգաբնակչության մեծամասնության կողմից, որ&nbsp;ստանում է ցածր աշխատավարձ, բայց վճարելու է բարձր գույքահարկ, -համոզմունք հայտնեց հայրը:</p> <p style="text-align: justify;">- Ուրեմն ի՞նչ է ստացվում, - մտահոգվեց Արթուրը, - գույքահարկի ավելացվող բյուջետային ներհոսքերը չե՞ն ծառայելու իրենց նպատակին և չե՞ն բարեկարգելու մեր միջավայրը:</p> <p style="text-align: justify;">- Գիտե՛ս, տղա՛ս, ես էլ այդ մտահոգությունն ունեմ, - ամփոփեց հայրը, - անընդհատ խոսում են գույքահարկի բարձրացման մասին, ներկայացնում ավելացման սպասվող չափաբաժինները`&nbsp;բնակչությանը կարծես հոգեպես տրամադրելով հարկային բեռի ավելացմանը: Բայց դեռևս ոչ մեկից&nbsp;չեմ լսել, թե որն է լինելու գույքահարկի բարձրացման շոշափելի արդյունքը, և ինչ լրացուցիչ ծրագրային արդյունքներ են նախատեսվում (բակային բարեկարգումներ, հին շենքերի նորոգումներ, վերելակների փոխարինումներ, տանիքների նորոգումներ և այլն), որպեսզի հարկատուն իմանա այդ մասին և թեկուզ դժվարություններով, բայց և դրական սպասումներով վճարի բարձրացված հարկը: Թե չէ ի՞նչ է ստացվում, վճարում ես հարկեր, չգիտես թե այն ինչ հանրային հատույց կունենա: Արդյոք լրացուցիչ հարկը կծառայի՞ իր նպատակին, թե՞ պարզապես կփոշիացվի չինովնիկների անհիմն բարձր աշխատավարձերի ու պարգևատրումների վճարման ոլորաններում&hellip;</p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;</p>